Một buổi chiều (Tuanton)

[ThienToan]

Một buổi chiều về trên đất khách quê người.Nắng vàng hạ xuống,đất trời tĩnh mịch,lòng chợt chùng buông khi nhìn ra thấy bóng nắng rớt đầy trên sườn đồi phía xa và thấp thoáng bóng người con gái với chiếc dù đỏ,chấp chới nhạt nhòa dần theo bóng chiều đi.Ký ức chợt sống dậy thoạt đầu còn nhè nhẹ ...,rồi chẳng biết tự bao giờ bùng lên,chói lòa rồi òa vỡ theo bóng chiều sắp tắt.Lòng kẻ tha hương còn nặng tình cố xứ và trĩu nặng mối u tình canh cánh mang theo . Cảnh thấm vào hồn,hồn tràn trong cảnh.

" ... Non nước u buồn

Nào đâu bóng cố nhân

Lòng xót xa tình xưa !"

Hơn mười hai thế kỷ trước vào đời nhà Đường, trong tác phẩm bất hủ " Hoàng hạc lâu",nhà thơ Thôi Hiệu đã viết:

" Nhật mộ,hương quan hà xứ thị

Yên ba,giang thượng sử nhân sầu"

Bản dịch của nhà thơ Tản Đà Nguyễn khắc Hiếu:

"Quê hương khuất bóng hoàng hôn

Trên sông khói sóng cho buồn lòng ai "

Thời sau,nhà thơ Huy Cận cũng đã "Thấu " được cái tình và ý của Thôi Hiệu để viết nên những vần thơ sầu rụng:

" Lớp lớp mây cao đùn núi bạc

Chim nghiêng cánh nhỏ,bóng chiều sa

Lòng quê dờn dợn vời con nước

Không khói,hoàng hôn cũng nhớ nhà !"

Sự giao hòa của văn chương thi phú và âm nhạc từ lâu đã để lại cho công chúng yêu nhạc nhiều tác phẩm bất hủ và bản nhạc Bóng chiều xưa là một sự minh xác cho nhận định này.

Bóng chiều xưa của cố nhạc sĩ Dương Thiệu Tước cho ta chút liên tưởng đến nhạc phẩm bất hủ Come back to Sorrento của nhạc sĩ Ernesto de Curtis.(Trở về mái nhà xưa,nhạc sĩ Phạm Duy phóng tác).Trong tâm hồn của nhạc sĩ,sự rung động vô duyên cớ này( Melancolie) ắt hẳn còn được pha trộn bằng một mối tình uẩn khúc đã thai nghén trong rất nhiều năm vào trong ký ức để rồi kín đáo thổ lộ vào âm nhạc cho vơi đi niềm thương nhớ và tiếc nuối.

Đơn giản chỉ là tình yêu nhưng mang đặc điểm chung là mối tình say đắm đó đã tan rồi,chỉ còn lại nhớ tiếc.Nếu nó còn và vẫn tiếp tục cường độ đắm say hạnh phúc như từ đầu thì tác giả chắc sẽ không sáng tác bản nhạc này làm gì?. Bóng chiều xưa lẫn khuất theo với một mối tình trăn trở,nghĩa là vẫn tồn tại dai dẳng trong tim một hình ảnh và một khối u tình.Tình yêu có lí lẽ riêng của nó và vào một buổi chiều định mệnh,vô thức đã đánh thức và dẫn dắt tâm hồn của gã nhạc sĩ si tình kia đi ngược trở về để đối diện với mối tình của chính mình có thể được gọi là tan vỡ,để đối thoại với lòng mình và ký ức :

"Một chiều gió mưa

Anh về thăm chốn xưa..." ,

để đối diện với :

"... Non nước u buồn

Nào đâu bóng cố nhân Lòng xót xa tình xưa !"

Tuan Ton