Thuật Điệp Ngữ trong Thơ Việt Xưa

[KimDung]

Cho KD nói với bác nông phu qua câu ca dao.

Mồ hôi mà đổ xuống đồng

Luá mọc trùng trùng sáng cả đồi nương

Mồ hôi mà đổ xuống vườn

Dâu xanh lá tốt vấn vương tơ tằm

Mồ hôi mà đổ xuống đầm

Cá lôi phía dưới, rau nằm phía trên.

KD nói với bà ngoại Hiền, H hạnh phúc lắm đó.

Có con mà gả chồng gần

Có bát canh cần nó cũng mang cho

Có con mà gả chồng xa

Có đĩa thịt gà nó cũng chẳng mang.

Bà nội KD có con mà cưới vợ gần hay xa không biết ra sao?

Sydney mùa hè nắng lắm, chỉ ngồi trong nhà nhìn ra ngoài trời lo cháy nhà thôi.

Nắng nắng Ôi! hồn nắng

Nắng vàng như giải mật

Nắng thật như nắng quê (nắng Thủ Đức )

Nắng loè sân đại học

Em khóc tình người xưa !!!

Thân Ái

KimDung

[KhangPham]

Bên kia lửa cháy rực trời, (Kangaroo)

Bên nầy tuyết lạnh ngập đường anh đi ! (Polar bear)

Quê nhà gió mát trăng thanh,

Mênh mông gió lộng biển trời mênh mông !

Trường xưa lối cũ cong cong,

Lao xao khuynh diệp hai hàng đợi mong !

[DoQuan]

Có một anh chàng Lâm bị tật cà lăm có lúc nóng lúc lạnh....Lúc nóng thì nói thoải mái. Lúc lạnh thì cú lật bật có khi kẹt cả chục chữ. Một hôm nọ anh ta đến một cửa hàng bán thịt heo quay. Chỉ tay vào một mảng heo quay bự đang treo trong cửa kiếng, anh ta nói với ông chủ quán đang cầm trên tay con dao phay bự....Ông chủ vui vẻ hạ tảng heo quay xuống tấm thớt và chuẩn bị chặt theo ý khách hàng. Anh chàng Lâm cao hứng bắt đầu nói Chặt ....và ông chủ quán bắt đầu hạ dao phay cho nhát thứ nhất theo ý khách hàng nhưng chợt tật cà lăm bỗng ngã lạnh

chặt ...chặt ...

chủ quán đưa dao làm thêm 2 nhát nữa vì nghĩ rằng anh chàng này muốn mua thêm .

chặt ......chặt .......chặt ...chặt...chặt...chặt

chủ quán cao hứng cứ tiếp tục nhịp nhàng đưa dao lên xuống theo từng order của khách hàng nhưng bất chợt sững sốt khi tiếng "chặt" cuối cùng mở đầu ..

chặt ..cho tôi một pound thịt quay ......:shocked2::cuoilan::dzotle:

Hơn 5 lbs thịt quay được chặt cho tiếng điệp ngữ này ...:cuoilan:

[KimDung]

May qúa , chặt 6 nhát mà được 5 miếng , thịt chưa bị nát vụn , ông khách ưa nói "điệp ngữ " mua 1 miếng , còn 4 miếng gạ bán lấy vốn . vì ai cũng có lỗi . Anh khách thì thích nói "điệp ngữ" . Anh chủ thì không nghe lời Bùi Giáng " đừng tưởng cứ vội là nhanh" nên mới "nhanh ẩu đoảng .

Thân Ái

KimDung

[CuongTran]

Nghe anh Đỗ Quân kể chuyện "cà lăm" bỗng dưng tự ái cá nhân tăng dồn dập. Đành phải chuyện cây kèn harmonica thổi khúc nhạc để đấu chưởng với anh bạn này.

Mình bật điện thoại gọi ĐQ, thổi kèn harmonica :

– Tu tu tu tu tu ti ti!

Anh ĐQ chẳng hiều đầu dây kia làm gì, bèn dập máy và gọi lại. Vẫn khúc nhạc kèn harmonica thổi lên:

– Tu tu tu tu tu ti ti!

Anh ĐQ chẳng lại dập máy. Lại có tiếng chuông reo, và khúc nhạc kèn thổi lên:

– Tu tu tu tu tu ti ti!

Bất quá tam, anh ĐQ gọi lại, lúc ấy tôi bốc phone. Anh ĐQ quát lớn:

– Này ông bạn, tôi gọi anh ba bốn lần, mà sao chỉ nghe tiếng...."Tu tu tu tu tu ti ti!"???

- Thế mà tôi tưởng anh giỏi nhạc

- Giỡn chơi hoài nghe ông bạn!

- Nếu vậy thì anh phải hiểu điều gì mà tôi đã nói 3 lần rồi...

Không biết anh ĐQ có hiểu tôi muốn gì không?

[HienTran]

anh Cường ơi,

"Tu tu tu tu tu ti ti" = "cho...cho tôi 1 pound thịt quay" đó

Anh ĐQ hiểu đó anh C ơi, nên mới đáp lại: " Giỡn chơi hoài nghe ông bạn!",

tỉnh bơ như không hiểu 3 lần = đỡ tốn 3x1 pound thịt quay mà.Hihi

Hiền

[DoQuan]

Từ ngày ăn phải miếng trầu

Miệng ăn môi đỏ, dạ sầu đăm chiêu

Biết là thuốc dấu hay bùa yêu

Làm cho thiếp phải nhiều điều xót xa.

Làm cho quên mẹ, quên cha

Làm cho quên cửa, quên nhà

Làm cho quên cả đường ra, lối vào

Làm cho quên cá dưới ao

Quên sông tắm mát, quên sao trên trời.



Điệp ngữ trong câu đối...

Con cá đối nằm trên cối đá.

Vợ cả vợ hai, cả hai đều là vợ cả .

Thầy tu, thầy chủa, chùa thầy cứ việc thầy tu.

[KhangPham]

[img]http://media.tinmoitruong.vn/public/media/media/picture/12/tinmoitruong-sung.jpg

[/img]

Câu thơ của Bình vừa đưa ra rất hay. Với thế điệu láy (đảo ngữ) làm cho câu thơ thêm phần gợi cảm và làm tăng nội dung câu thơ.

Vịnh đèo Ngang

Bước tới đèo Ngang bóng xế tà,

Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.

Lom khom dưới núi, tiều vài chú,

Lác đác bên sông, rợ mấy nhà.

Nhớ nước đau lòng con quốc quốc,

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia.

Dừng chân đứng lại, trời, non, nước,

Một mảnh tình riêng, ta với ta.

Câu 2, tả cảnh sắc: cỏ cây, lá, hoa… đá. Hai vế tiểu đối, điệp ngữ “chen”, vần lưng: “đá” – “lá”, vần chân: “tà” – “hoa”, thơ giàu âm điệu, réo rắt như một tiếng lòng, biểu lộ sự ngạc nhiên và xúc động về cảnh sắc hoang vắng nơi Đèo Ngang lúc mặt trời sắp xuống núi. Có chen chúc đó chứ, cỏ cây đang chen với đá, thế nhưng sao lại thấy buồn? Phải chăng do hai từ “xế tà” ở trên.

“Bước tới đèo Ngang bóng xế tà,

Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.”

Điệp từ "chen" ở câu thứ hai khiến ta hình dung cảnh vật bề bộn, ngổn ngang trong đá núi, tuy tươi tốt xum xuê song bao trùm vẫn là cảnh sắc um tùm, hoang dã. Ở hai câu sau nữ sĩ sử dụng phép đối và đảo ngữ trong miêu tả đầy ấn tượng. Âm điệu thơ trầm bổng du dương, đọc lên nghe rất thú vị:

“Lom khom dưới núi tiều vài chú,

Lác đác bên sông rợ mấy nhà”.

Hai câu thơ đối nhau rất chặc chẽ, “Nhớ nước – thương nhà ”

“Nhớ nước đau lòng con quốc quốc.

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia”.

Để ý kỹ ta sẽ thấy tên của hai loài chim thật ra là tiếng Hán – Việt “quốc” có nghĩa là nước, “gia” có nghĩa là nhà. Con quốc quốc thì nhớ nước , cái gia gia thì thương nhà. Bà Huyện Thanh Quan rất tinh tế trong cách dùng từ ngữ, bà đã biết chọn lọc khi đem hai loài chim ấy vào thơ mình.

Thơ văn người xưa thật đáng khâm phục !

[KimDung]

Các bạn mến

KD nhớ không lầm thì KD được học thơ Bà Huyện Thanh Quan từ lớp đệ lục ,học bài" Qua đèo ngang" KD thấy thương qúa 2 câu

Nhớ nước đau lòng con quốc quốc

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia .

KD chi ̉ biết bà dùng 2 loại chim sống cạnh người nông dân ,mà thời đó nghề nông là nghề chính của người dân Việt :

Nhất sĩ nhì nông

hết gạo chạy rông

Nhất nông nhì sĩ

Khi nghe nhắc chim cuốc cuốc và chim da da thì người nông dân ai cũng biết và biết cả tình sử của nó

KD thấy bà Huyện hay thật đã khéo dùng chữ đồng âm mà không đồng nghĩa ,lại còn lồng vào được bên trong những tâm tư khắc khoải của bà qua 2 loài chim .

Cuốc cuốc với quốc quốc

da da với gia gia

Bây giờ còn được anh Khang phân tích thêm , KD càng thấy rõ

" thơ văn người xưa thật đáng khâm phục "

ThânÁi

KimDung

[KhangPham]

Cảm ơn KD đã chia xẻ và đóng góp.

================================

Lời thơ về lòng yêu nước của người xưa càng đọc càng thấy phong phú và thấm thía. Chính vì lòng yêu nước dạt dào này đã đánh đuổi giặc ngoai xâm cả ngàn năm với những chiến sử hào hùng như trận Bạch Đằng oanh liệt, Hà Hồi Ngọc Hồi, và với các vị anh hùng Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung, Bà Trưng, Bà Triệu khiến giặc Tàu phải khiếp sợ.

Chẳng hạn như lời thơ của Phan Bội Châu - "Bài ca chúc Tết thanh niên " . Đọc bài ca chúc Tết của Ông già Bến Ngự dưới đây, thanh niên nào còn dám ngủ, dám ăn, dám chơi, dám mặc nữa!

Chắc chắn những lời "chúc" khi to khi nhỏ khi hở khi kín của Phan Bội Châu trong thời gian bị Pháp giam lỏng ở Huế có tác động đến một số thanh niên, có giúp giữ cháy trong lòng người Việt ngọn lửa ái quốc.

----

Dậy! Dậy! Dậy!

Bên án một tiếng gà vừa gáy,

Chim trên cây liền ngỏ ý chào mừng,

Xuân ơi xuân, xuân có biết cho chăng?

Thẹn cùng sông, buồn cùng núi, tủi cùng trăng,

Hai mươi năm lẻ đã từng bao chua với xót!

Trời đất may còn thân sống sót,

Tháng ngày khuây khỏa lũ đầu xanh.

Thưa các cô, các cậu, lại các anh,

Trời đã mới, người càng nên đổi mới.

Mở mắt thấy rõ ràng tân vận hội,

Ghé vai vào xốc vác cựu giang san.

Đi cho êm, đứng cho vững, trụ cho gan,

Dây đoàn thể quyết ghe phen thành nghiệp lại.

Ai hữu chí từ nay xin gắng gỏi,

Xếp bút nghiên mà tu dưỡng lấy tinh thần.

Đừng ham chơi, đừng ham mặc, ham ăn,

Dựng gan óc lên đánh tan sắt lửa.

Xối máu nóng rửa vết nhơ nô lệ,

Mới thế này là mới hỡi chư quân!

Chữ rằng: nhật nhật tân, hựu nhật tân !



Ông chẳng sống đến ngày "vết nhơ nô lệ" được máu nóng xối rửa sạch. Thương ơi!



Bài thơ Nhớ Bạn Phương Trời đã đi sâu vào thế gới tâm trạng, tràn ngập cảm xúc trữ tình của nhà thơ đối với nhà cách mạng Phan Bội Châu.

Ta nhớ người xa cách núi sông,

Người xa, xa lắm nhớ ta không?

Sao đang vui vẻ ra buồn bã

Vừa mới quen nhau đã lạ lùng

Lúc nhớ, nhớ cùng trong mộng tưởng

Khi riêng riêng đến cả tình chung

Tương tư lọ phải là trai gái,

Một ngọn đèn xanh trống điểm thùng.

[KimDung]

Những người yêu nước nhìn mọi con người , mọi vệc làm , mọi vật dù nhỏ bé đến đâu cũng đều giúp ích được trong việc gìn giữ và xây dựng nước nhà. Chỉ cần đặt trái tim mình vào đất nước 1 cách chân thành nhất.

NGƯỜI BỒ NHÌN ( Lê Thánh Tôn)

Quyền trọng ra oai trấn cõi bờ

1 lòng vì nước há vì dưa !

Xét soi trước mặt đôi vòng ngọc

Vùng vẫy trên tay 1 lá cờ

Dẹp giống chim muông xa phải lánh

Rẻ quân cày cuốc , gọi không thưa

Mặc ai chen chúc đường danh lợi

Ơn nước đầm đìa hạt móc mưa .

CÁI CHỔI ( Lê Thánh Tôn )

Lời Chúa vân truyền đến Ngọc Giai

Sai làm lệnh tướng quét trần ai

1 tay vùng vẫy trời tung gío

4 cõi tung hoành đất sạch gai

KimDung.